दशैं नेपालको प्रमुख हिन्दु चाडपर्व हो।
नेपाली चाडपर्वहरू
नेपाल एक धार्मिक र बौद्धिक देश हो, जहाँ पर्याप्त संख्यामा हिन्दूहरू र बौद्धहरू बस्ने छन्। यहाँका मानिसहरूले अनेक प्रकारका चाडपर्वहरू मनाउँछन् जुनका माध्यमबाट तात्कालिन समाज र संस्कृतिमा महत्वपूर्ण भूमिका रहेका छन्। चाडपर्वहरू नेपाली समाजको सांस्कृतिक विविधताको प्रतिक हुन्, जुन नेपाली जनजातिहरूको एकताको प्रमुख भव्यतालाई प्रदर्शन गर्दछन्। यहाँमा केही प्रमुख नेपाली चाडपर्वहरूको बारेमा छलफल गर्नुहोस्।
तिहार
तिहार नेपालका सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण चाडपर्वमा गणना गरिन्छ। यसलाई “यमपंचक” वा “स्वन्त्रदिप” र बोलिने नामहरूले पनि पुकारिन्छन्। यो पर्व चौथो लुईगंग (तिहारको पहिलो दिन), कुकुर तिहार (तिहारको दुई दिन), लक्ष्मीपुजा (तिहारको तेस्रो दिन) र भाईटिका (तिहारको चौथो दिन) भएर पाँच दिन सम्म मनाइन्छ। यस पर्वमा घरको सजावट गरिन्छ, टुहुरो बनाइन्छ, दीप जलाइन्छ र पटाका फुटाइन्छ। यसका दिनहरूमा पटाका, टिका, माला, साल को पात्रो, खरिदका तरबारहरू, बदमास र फलफुल प्रयोग गरिन्छ। यो पर्वमा प्रत्येक नेपालीले खाना परिवर्तन गर्न्छ र मिठाईहरू बनाउँछ। भष्ट्राचार गर्ने लामो छुट्टै प्रकृया पनि यस पर्वमा रहेको छ।
दशैं
दशैं नेपालको प्रमुख हिन्दु चाडपर्व हो। यो पर्व आश्विन महिनामा मनाइने गरिन्छ र यसलाई “बडा दशैं” वा “बडा दशैं” भनिन्छ। यस पर्वमा बालबालिकाहरूले पाउने टिका र ज्वोरी, गोरुबाहाको मांस, खट्टमिठो, खाले, खेलाहरू, र बजार भ्रमण गर्ने परम्परा छ। दशैंको पश्चात सामाजिक बन्धनहरू मजबूत हुन्छन् र परिवारबाट दूर रहेका सदस्यहरूलाई मिलाउने पर्व हो। यसैले यो पर्वलाई साझा खुशीको पर्व पनि भनिन्छ। दशैंमा देशभरका लाखौं लोग भेटिन्छन् र आफ्ना छोरा-छोरीहरूलाई दशैंको आशिर्वाद दिन्छन्।
